Jedno jakieś życie
Belleville – Piękne Miasto – dziś dzielnica Paryża, wcześniej wioska do niego przylegająca. W latach dwudziestych zamieszkiwali w niej ludzie o żydowskich korzeniach przybyli m.in.: z Polski, Rosji, Litwy. Razem z nimi mieszkali także osadnicy przybyli z innych rejonów Francji, Sycylijczycy, Marokańczycy i Algierczycy. Pięknie im się żyło razem.
Druga wojna światowa wprowadziła istotne zmiany. Żydowscy osadnicy nie rozumieli dlaczego ta francuska ziemia, gdzie wolność ma znaczenie, przestała być ziemią gościną, a na słynnej wieży zaczęła powiewać swastyka, zaś kabarety pełne były niemieckich żołnierzy. Jeszcze przecież nie zabliźniły się w nich rany związane z antysemityzmem, jakiego doświadczyli na Wschodzie. Nadeszły deportacje. Rodziny potraciły kontakt ze sobą. Ci, co pozostali w Belleville próbowali jakoś przetrwać, w końcu Belleville to dla nich taki “landmanschaft” – tak o ironio losu mówili o sobie, wiedząc, że w kamienicach obok mieszkają ludzie z tej samej miejscowości/wioski leżącej gdzieś w Polsce, na Litwie, lub w Rosji. Dziś po nich na cmentarzu Bagneux został zauważalny ślad.
Kiedy w 1944 roku wrócili ci, co byli na froncie, albo przeżyli obozy, to boulanger w piekarni był ten sam, co w latach dwudziestych, nie mogli jedynie wejść do swoich domów. Ich domy otrzymały miano “Les Logements Juifs Vacants” co znaczyło dosłownie, że domy Żydów są do wynajęcia, a “wynajmowali” je niekoniecznie ludzie o nieposzlakowanej opinii. Opinie i zdziwienia w stylu ironicznym: “Jak to, wrócili?”, “Przeżyli?”, “Może trzeba było…” nie były czymś odosobnionym. Kiedy przybywała policja to stawała po stronie wynajmujących i następował kolejny mini pogrom. W ten sposób dla osadników z lat dwudziestych Belleville przestał być “u siebie”. Piękne miasto rozpoczęło kolejny etap swego funkcjonowania. Nadeszła także nowa era emigracji. Historia Belleville dziś toczy się dalej. Jest bardzo podobna do wielu zasłyszanych w naszym kraju: jedno jakieś życie, podobieństwa i brakujące ludzkie wartości.
E.K.
Foto: wikipedia
