“Nie dla czadu” (tlenku węgla)

Komunikat KP PSP w Olecku

 

Rozpoczął się okres grzewczy, a wraz z nim wzrasta  zagrożenie zatrucia czadem. Każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla, potocznie zwanego czadem, ginie w Polsce kilkadziesiąt osób. Bardzo często nie ma to związku z powstaniem pożaru, a wynika jedynie  z niewłaściwej eksploatacji budynku i znajdujących się w nich urządzeń i instalacji grzewczych.

 

Na terenie województwa warmińsko-mazurskiego, w okresie od 1 września 2013 do 21 kwietnia 2014 r. odnotowano 284 zdarzenia związane z emisją tlenku węgla. Na skutek zaczadzenia zginęły 3 osoby!, 133 osoby zostały poszkodowane.

 

W ubiegłym sezonie oleccy strażacy interweniowali kilkukrotnie do zdarzeń, w których istniało prawdopodobieństwo przekroczenia stężenia tlenkiem węgla powyżej wartości alarmowej.  Z podejrzeniem zatrucia tlenkiem węgla do szpitala trafiło łącznie 12 osób w tym 5 dzieci. Na szczęście nie zanotowaliśmy na terenie naszego działania przypadków zatrucia ze skutkiem śmiertelnym.

 

Apelujemy do mieszkańców o niebagatelizowanie zagrożenia związanego z śmiertelnym działaniem tlenku węgla i dostosowanie się do poniższych zaleceń. W razie jakichkolwiek podejrzeń związanych z obecnością tlenku węgla w pomieszczeniu prosimy o niezwłoczny kontakt na numer alarmowy 998. Dysponujemy odpowiednim sprzętem za pomocą którego jesteśmy w stanie ustalić stężenie tlenku węgla w pomieszczeniu i stwierdzić, czy istnieje zagrożenie zatruciem. Dodatkowo namawiamy do zaopatrzenia się w czujnik tlenku węgla (czadu) szczególnie w przypadku gdy posiadamy: kominek, piec co, piec kaflowy, gazowy podgrzewacz wody lub jakieś inne urządzenie gazowe lub palone drewnem, węglem itp..

 

Ponadto w dniach 14 i 16 października 2014 r. w godzinach 10:00-14:00 w Urzędzie Wojewódzkim będzie uruchomiona bezpłatna infolinia pod nr 800-165-320 dot. właściwego eksploatowania urządzeń grzewczych pn “Czad nie musi zabijać”.

 

W celu uniknięcia zaczadzenia należy:

• przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza,
• użytkować tylko sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją producenta,
• stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia,
• nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,
• systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki,
• często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien,
• nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.

W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy:

• zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza; w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie,
• wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej; w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym,
• wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, straż pożarną),
• jak najszybciej podać tlen,
• jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie, np.  metodą usta – usta oraz masaż serca,
• nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.

 

Tlenek węgla powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw, które występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze.

Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla:

• jest gazem niewyczuwalnym zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku),
• blokuje dostęp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca w czerwonych ciałkach krwi, powodując przy długotrwałym narażeniu (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie.

Głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych.

Wadliwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać z:

• ich nieszczelności,
• braku konserwacji, w tym czyszczenia,
• wad konstrukcyjnych,
• niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe.

Powyższe może prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstawania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się do pomieszczenia.

 

 

Opracowanie: Komenda Powiatowa PSP w Olecku – na podstawie materiałów Komendy Wojewódzkiej PSP w Olsztynie oraz Biura Rozpoznawania Zagrożeń Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej.