Dna moczanowa czyli artretyzm. Jak leczyć podagrę?
Dna moczanowa to efekt odkładania się w tkankach kryształów moczanu sodu. Najczęściej dotyczy stawów, co kojarzone jest z silnymi nagłymi ich bólami. Dodatkowo ogranicza się ruchomość danego stawu poprzez pojawiający się obrzęk. Zaawansowane stadium choroby to całkowite nieodwracalne uszkodzenie narządu ruchu oraz niesprawność a następnie kolonizacja narządów wewnętrznych czyli tkanek miękkich takich jak nerki itp.
Dna moczanowa często idzie w parze z pewnymi chorobami dotyczącymi cywilizacji. Należą do nich: nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, niedokrwienna serca, otyłość, cukrzyca i zaburzenia lipidowe.
Skąd się bierze dna moczanowa?
Dna moczanowa spowodowana jest odkładaniem się kryształów moczanu sodu, co z kolei zależy od zwiększonego stężenia kwasu moczowego (hiperurykemii), co jest skutkiem nadmiernej jego produkcji lub osłabionego wydalania z organizmu. Dna moczanowa występuje u 20 % osób cierpiących na hiperurykemię. Istnieje szereg czynników, które mogą determinować pojawienie się podagry:
-
Płeć – mężczyźni zapadają na dnę moczanową siedem razy częściej niż kobiety.
-
Uwarunkowania genetyczne, które powodują zaburzenia w metabolizmie kwasu moczowego.
-
Wiek – najczęściej chorują osoby po ukończeniu 30 lat, a kobiety zazwyczaj dopiero po menopauzie.
-
Nadużywanie alkoholu – piwo i silne alkohole, które zakwaszają organizm (nie należy do nich wino).
-
Dieta – spożywanie dużych ilości mięsa, podrobów i owoców morza, które zawierają dużo puryny, z której powstaje kwas moczowy.
-
Leki – część leków zwiększa stężenie kwasu moczowego, np. kwas acetylosalicylowy zawarty w aspirynie a także leki moczopędne i cyklosporyna.
-
Choroby takie jak: nadwaga, otyłość, choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie, cukrzyca, zaburzenia lipidowe występują zazwyczaj razem w wyniku zaistnienia zespołu metabolicznego, co zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci.
Zachorowalność na dnę moczanową
Na dnę moczanową zapada 1 lub 2% ludzi i są to głównie mężczyźni w podeszłym wieku. Dodatkowo mężczyźni chorują 7 x częściej niż kobiety, a kobiety chorują zazwyczaj dopiero po menopauzie. Najczęstszą postacią dny moczanowej jest zapalenie stawów, które dotyka 7% mężczyzn, którzy ukończyli 65 lat. Im człowiek jest starszy, tym większe ryzyko zachorowalności na dnę moczanową. Ponadto im więcej produktów w diecie zawierających puryny, tym większe ryzyko hiperurykemii, nadwagi i innych chorób cywilizacyjnych.
Objawy dny moczanowej
Dna moczanowa to choroba cywilizacyjna, której ryzyko pojawienia się wzrasta wraz z dostatnim życiem. Jeśli wystąpi, to można spodziewać się wieloetapowych objawów, które dzielimy na:
-
Bezobjawową hiperurykemię
-
Ostre nagłe napady zapalenia stawów
-
Okresy bezobjawowe między napadami
-
Zaawansowany stopień choroby jakim jest dna przewlekła.
Dnę moczanową ciężko zidentyfikować już na samym początku jej pojawiania się, ponieważ choroba zaczyna się od pojedynczych ataków zapalenia stawów następujących po sobie w pewnych odstępach czasowych. Zapalenie dotyczy jednego stawu , najczęściej stawu podstawy palucha i wówczas nazywane jest podagrą. Jednak nie jest to regułą. Dna może atakować stawy kolanowe, barkowe i stawy palców rąk. Największy ból pojawia się w nocy. Staw pokrywa się obrzękiem a skóra nad nim staje się gorąca. Naskórek złuszcza się. Towarzysza temu gorączka i dreszcze. Schorzenie ustępuje powoli w ciągu 2 tygodni. Zapalenie może objąć kilka stawów jednocześnie lub kilka kolejnych stawów. Uciszenie choroby wymaga odpowiedniej terapii. W przeciwnym wypadku ataki powtórzą się i nasilą oraz będą występowały z większą częstotliwością.
Dna przewlekła
Pojawia się po kilkunastu latach od wystąpienia pierwszego ataku. Choroba wówczas objawia się w lżejszy sposób, ale objawy są stałe. W efekcie powstawania złogów kryształów moczanu sodu zniszczeniu ulega chrząstka i nasady kostne a nawet otaczające ścięgna i więzadła.
Złogi kryształów powstają w innych miejscach oprócz zajętych stawów tworząc tam guzki dnawe. Na skórze widoczne są na małżowinach usznych i w okolicy stawów stóp i rąk. Guzki mogą uciskać okoliczne nerwy wywołując np. zespół cieśni kanału nadgarstka. Czasem guzki poddaje się operacyjnemu usunięciu.
Zaawansowana dna prowadzi do uszkodzenia narządów wewnętrznych , zazwyczaj nerek. Ten etap wiąże się z pojawianiem się innych chorób cywilizacyjnych takich jak: nadciśnienie, cukrzyca i otyłość.
Jak leczyć dnę moczanową?
Ostry atak zapalenia stawów wymaga interwencji lekarskiej, który zdiagnozuje bądź wykluczy dnę. Oraz wdroży odpowiednie leczenie. Dna moczanowa wymaga ciągłych konsultacji z reumatologiem. Jeśli mowa o wspomaganiu leczenia to ulgę przynoszą zimne, lodowe okłady oraz unieruchomienie stawu podczas ataku. Po jego ustąpieniu należy wrócić do normalnej funkcjonalności stawu.
Najczęściej stosowane w podagrze leki to: kolchicyna, niesteroidowe leki przeciwzapalne i glikokortykosteroidy. W profilaktyce dny należy prowadzić aktywny tryb życia, stosować zbilansowaną dietę i nie ulegać stresom.