Kto może kandydować na urząd burmistrza. Krajowe Biuro Wyborcze odpowiada na nasze pytanie
Żeby rozwiać wszelkie wątpliwości zwróciliśmy się z zapytaniem do Krajowego Biura Wyborczego jak będzie wyglądać kalendarz wyborczy i kto może wystartować w przedterminowych wyborach. Oto odpowiedź jaką otrzymaliśmy
W razie konieczności przeprowadzenia wyborów przedterminowych przed upływem kadencji wybory zarządza się i przeprowadza w ciągu 90 dni od daty wystąpienia tej przyczyny (chyba, że uchwała rady albo postanowienie komisarza wyborczego o wygaśnięciu mandatu wójta zostały zaskarżone do sądu administracyjnego, wybory przedterminowe wójta zarządza się i przeprowadza w ciągu 60 dni od dnia uprawomocnienia się wyroku sądu administracyjnego oddalającego skargę – TO PRZYPADEK OLECKA – przyp. red.) .
- Wybory przeprowadza się w takim samym trybie jak wybory ogólnokrajowe, z tym, że terminy wykonania czynności w kalendarzu wyborczym mogą być krótsze niż określone w Kodeksie wyborczym. Kalendarz wyborczy określony przez Prezesa Rady Ministrów będzie zawierał czynności wraz z terminami ich upływu (analogicznie do kalendarza w wyborach ogólnokrajowych, lecz wyłącznie w zakresie czynności dotyczących wyborów burmistrza). Nie ma natomiast możliwości wskazania przybliżonych terminów poszczególnych czynności wyborczych w wymienionych przez Pana wyborach, gdyż Prezes Rady Ministrów nie wyznaczył jeszcze daty tych wyborów, a Państwowa Komisja Wyborcza nie opiniowała jeszcze rozporządzenia w tej sprawie.
- Tak jak w wyborach ogólnokrajowych kandydata na burmistrza będą mogły zgłaszać wyłącznie komitety wyborcze, utworzone zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego, które skutecznie zawiadomią komisarza wyborczego o swoim utworzeniu (termin na dokonanie zawiadomienia zostanie określony w Kodeksie wyborczym). Komitety wyborcze mogą utworzyć partie polityczne, koalicje partii politycznych, stowarzyszenia i organizacje społeczne i wyborcy.
- Jeżeli w wyborach przedterminowych wybiera się tylko burmistrza w celu zgłoszenia kandydata na wójta komitet wyborczy musi uzyskać poparcie, ujętych w rejestrze wyborców, co najmniej:
1) 150 wyborców – w gminie liczącej do 5000 mieszkańców;
2) 300 wyborców – w gminie liczącej do 10 000 mieszkańców;
3) 600 wyborców – w gminie liczącej do 20 000 mieszkańców;
4) 1500 wyborców – w gminie liczącej do 50 000 mieszkańców; (TO PRZYPADEK OLECKA – przyp. red.)
5) 2000 wyborców – w gminie liczącej do 100 000 mieszkańców;
6) 3000 wyborców – w gminie liczącej powyżej 100 000 mieszkańców.
W zgłoszeniu kandydata na wójta podaje się:
1) imię (imiona), nazwisko, wiek, wykształcenie i miejsce zamieszkania zgłaszanego kandydata, wraz ze wskazaniem jego przynależności do partii politycznej;
2) oznaczenie komitetu dokonującego zgłoszenia oraz imię (imiona), nazwisko i adres działającego w jego imieniu pełnomocnika.
Do zgłoszenia należy dołączyć:
1) pisemne oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na kandydowanie oraz o posiadaniu prawa wybieralności; zgoda kandydata na kandydowanie w wyborach powinna zawierać dane: imię (imiona), nazwisko, nazwisko rodowe, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, obywatelstwo oraz numer ewidencyjny PESEL kandydata, a także wskazanie jego przynależności do partii politycznej; zgodę na kandydowanie kandydat opatruje datą i własnoręcznym podpisem;
2) w przypadku kandydata urodzonego przed dniem 1 sierpnia 1972 r. – oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy;
3) wykaz wyborców popierających kandydata.
Ponadto Kodeks wyborczy określa następujące warunki zgłoszenia kandydatów na wójta:
— komitet wyborczy może zgłosić w danej gminie tylko jednego kandydata (art. 425 § 1);
— kandydatem na wójta może być osoba wchodząca w skład komitetu wyborczego, w tym także pełnomocnik wyborczy i pełnomocnik finansowy, ponieważ przepisy Kodeksu wyborczego nie ustalają w tym zakresie żadnego zakazu;
— kandydatem na wójta może być obywatel polski mający prawo wybierania w tych wyborach, który:
- a) najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat,
- b) jest wpisany do stałego rejestru wyborców w jednej z gmin na obszarze Polski.
Z przepisów Kodeksu wyborczego nie wynika natomiast obowiązek zamieszkiwania na obszarze gminy, w której kandydat zostanie zgłoszony.
Nie może być kandydatem osoba:
- a) pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
- b) pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
- c) ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu,
- d) skazana prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,
- e) wobec której wydano prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające utratę prawa wybieralności, o którym mowa w art. 21a ust. 2a ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2013 r. poz. 1388).
Posiadanie praw wyborczych ocenia się na dzień wyborów. W przypadku prawomocnego skazania na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe pozbawienie prawa wybieralności następuje na czas określony okresem ewidencjonowania w Krajowym Rejestrze Karnym. Oznacza to, że osoby wobec których zapadł taki wyrok nie mają biernego prawa wyborczego, tj. nie mogą kandydować, w okresie, w którym są wpisane do ewidencji Krajowego Rejestru Karnego.